w4ohellas@gmail.com

Athens Voice: Δρ. Έλενα Λινάρδου “ο καρκίνος του πνεύμονα δεν είναι ανίκητος”

Η Δρ Έλενα Λινάρδου μιλά στη Σοφία Νέτα και στην Athens Voice για τα σημαντικά βήματα της επιστήμης ενάντια στον καρκίνο του πνεύμονα και τονίζει και τη σημασία του προσυμπτωματικού ελέγχου για ομάδες υψηλού κινδύνου. ¨Ο καρκίνος του πνεύμονα δεν είναι ανίκητος”

https://www.athensvoice.gr/life/health-fitness/826285/karkinos-tou-pneumona-mia-pagosmia-epidimia/?fbclid=IwAR1eUU0aMDMphTKWohuJP_2ZcPo-ambRgSVy7qWVrDSFqxAGiWXGDQZ3bw0

Καρκίνος του Πνεύμονα: Πρόληψη – Προσυμπτωματικός Έλεγχος – Έγκαιρη Διάγνωση

Ο Νοέμβριος έχει καθιερωθεί διεθνώς ως μήνας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του πνεύμονα. Κάθε χρόνο 2,2 εκατομμύρια άνθρωποι διαγιγνώσκονται παγκοσμίως με καρκίνο πνεύμονα, ενώ 1,8 εκατομμύρια άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από τη νόσο.

Οι διαγνώσεις καρκίνου του πνεύμονα, δυστυχώς, έχουν σταθερά ανοδική πορεία που συμπορεύεται με τα υψηλά ποσοστά καπνιστών, τονίζει η κ. Έλενα Λινάρδου, MDPhD, Παθολόγος Ογκολόγος, Διδάκτωρ Imperial College London, Διευθύντρια Δ’ Ογκολογικής Κλινικής & Πρότυπου Κέντρου Κλινικών Μελετών Metropolitan Hospital. Μάλιστα, η Ελλάδα είναι πρώτη σε κατανάλωση τσιγάρων (37.6%) και δεύτερη σε κατανάλωση καπνού ανάμεσα στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης (2019), ενώ είναι πρώτη και στην κατανάλωση τσιγάρων σε ηλικίες <45 ετών. Μόλις το 2012 το 45% των Ελλήνων άνω των 15 ετών ήταν καπνιστές και 3 στα 4 παιδιά παθητικοί καπνιστές. Σήμερα τα νούμερα των καπνιστών μειώνονται σαφώς αλλά δυστυχώς σημαντικός αριθμός μαθητών γυμνασίου-λυκείου “ατμίζει” (1 στους 4 μαθητές), ενώ το 81% των εφήβων που καπνίζουν ξεκίνησαν με άτμισμα.

Πρόληψη – Προσυμπτωματικός Έλεγχος – Έγκαιρη Διάγνωση

Ο καρκίνος του πνεύμονα κατά κανόνα διαγιγνώσκεται σε προχωρημένα στάδια (>70% των διαγνώσεων), με συμπτώματα όπως βήχας και δύσπνοια, αλλά και κόπωση ή θωρακικό άλγος, συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν αργά ή που μπορεί να υποτιμηθούν σε έναν βαρύ καπνιστή. Το κάπνισμα είναι ένας αποδεδειγμένος πια αιτιολογικός παράγοντας για την εμφάνιση καρκίνου του πνεύμονα, όμως μπορεί να νοσήσουν και μη καπνιστές. Αυτό κάνει την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση της νόσου περισσότερο από αναγκαία για όλους, αλλά κυρίως για τους καπνιστές. Άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν την έκθεση σε παθητικό κάπνισμα, το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου πνεύμονα, την προηγούμενη ακτινοθεραπεία στο θωρακικό τοίχωμα, και την έκθεση σε αμίαντο ή την επαγγελματική έκθεση σε χρώμιο, νικέλιο, αιθάλη, πίσσα ή ραδόνιο. Όταν το κάπνισμα συνδυάζεται και με άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες, ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου πνεύμονα αυξάνει σημαντικά.

Οι στοχεύουσες θεραπείες και η ανοσοθεραπεία προσφέρουν σημαντικές ελπίδες για καλύτερη επιβίωση σε ασθενείς που μέχρι πρόσφατα είχαν περιορισμένες θεραπευτικές επιλογές

Τα τελευταία χρόνια το μοναδικό, αποδεδειγμένο εργαλείο για πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα είναι η χρήση της αξονικής τομογραφίας θώρακα με χαμηλή δόση ακτινοβολίας και χωρίς σκιαγραφικό (low-dose CT, LDCT), με περίπου το 1/3 της ακτινοβολίας μιας κλασικής αξονικής θώρακα.

Ο προσυμπτωματικός έλεγχος με την Αξονική Τομογραφία Χαμηλής Δόσης Ακτινοβολίας δεν αφορά όλο τον πληθυσμό. Η μέθοδος αυτή έχει εφαρμογή μόνο σε ομάδες υψηλού κινδύνου – έχει αποδειχθεί εξαιρετικά χρήσιμη ως διαγνωστικό μέσο εφόσον πραγματοποιείται ανά έτος σε άτομα υψηλού κινδύνου: ενήλικες άντρες και γυναίκες 50-80 ετών, βαριοί καπνιστές, που καπνίζουν τώρα ή διέκοψαν μέσα στα τελευταία 15 χρόνια και με ένα ιστορικό καπνίσματος τουλάχιστον 15-30 έτη.

Σε προληπτικό έλεγχο μπορεί να υποβληθούν ανεξάρτητα από το ιστορικό καπνίσματος και άτομα με βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό καρκίνου πνεύμονα. Το screening με Αξονική Τομογραφία Χαμηλής Δόσης Ακτινοβολίας είναι πλέον εγκεκριμένο για ομάδες υψηλού κινδύνου στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες ανά τον κόσμο, καθώς και σε χώρες της Ευρώπης. Στη χώρα μας, παρά τα πολύ υψηλά ποσοστά καπνιστών σε νεαρές ηλικίες, η συζήτηση για τον προσυμπτωματικό έλεγχο έχει μόλις πρόσφατα ξεκινήσει. Στα ολοκληρωμένα προγράμματα  προσυμπτωματικού ελέγχου εφαρμόζεται ανάκληση ανά έτος για screening στα άτομα με αρνητικά ευρήματα και εφόσον εξακολουθούν να είναι ενεργοί καπνιστές παρακολούθηση σε Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος. Το σημαντικό είναι σε περίπτωση παθολογικού ευρήματος στην αξονική τομογραφία, να ακολουθεί πλήρης διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση των ασθενών στο συντομότερο δυνατόν διάστημα και σύμφωνα με τους παγκόσμια εφαρμοζόμενους διαγνωστικούς και θεραπευτικούς αλγορίθμους.

Στη διάγνωση και θεραπεία του καρκίνου του πνεύμονα εμπλέκεται διεπιστημονική ομάδα ειδικών, που συζητά αναλυτικά την κάθε περίπτωση σε ογκολογικό συμβούλιο και πρέπει οπωσδήποτε να περιλαμβάνει πνευμονολόγο, ακτινοδιαγνώστη, θωρακοχειρουργό, παθολογοανατόμο, μοριακό βιολόγο και παθολόγο-ογκολόγο και ακτινοθεραπευτή -ογκολόγο, ανάμεσα στις εμπλεκόμενες ειδικότητες. Η διάγνωση συνήθως ξεκινά με την αξονική τομογραφία θώρακος την οποία ακολουθούν πιο ειδικές απεικονιστικές εξετάσεις, όπως το PET-CT και η μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου, η παραπομπή στον ειδικό επεμβατικό πνευμονολόγο που μέσω βιοψίας στη βρογχοσκόπηση ή με υπερηχογραφικά καθοδηγούμενη βρογχοσκόπηση (EBUS) θα θέσει την ιστολογική διάγνωση του καρκίνου. Η ακριβής και έγκαιρη ιστολογική ταυτοποίηση του καρκίνου καθώς και οι εξειδικευμένες μοριακές εξετάσεις βιοδεικτών που πρέπει να ακολουθήσουν θα δώσουν την πλήρη ταυτότητα του όγκου, ένα βήμα απολύτως αναγκαίο για τον καθορισμό της θεραπευτικής στρατηγικής.

Αναγκαιότητα ύπαρξης ενός εθνικού προγράμματος προσυμπτωματικού ελέγχου για την έγκαιρη διάγνωση της νόσου

Θεραπευτική Προσέγγιση

Οι θεραπευτικές επιλογές για τους ασθενείς με καρκίνο πνεύμονα είναι σήμερα πολλές, με τις στοχεύουσες θεραπείες και την ανοσοθεραπεία να αλλάζουν τα θεραπευτικά δεδομένα, να ανοίγουν νέους ορίζοντες προσφέροντας σημαντικές ελπίδες για καλύτερη επιβίωση σε ασθενείς που μέχρι πρόσφατα είχαν περιορισμένες επιλογές θεραπείας. Καινοτόμοι παράγοντες και συνδυασμοί τους έρχονται να προστεθούν στη θεραπευτική μας φαρέτρα, με νέες εγκρίσεις, κάνοντας μας αισιόδοξους ότι η μακρόχρονη επιβίωση και για τους ασθενείς με καρκίνο πνεύμονα είναι εφικτή.

Ενημέρωση – Προσβασιμότητα- Προληπτικές Διαγνωστικές Εξετάσεις

Δυστυχώς όμως, στη σημερινή ελληνική πραγματικότητα, υπάρχουν τεράστια κενά στην πληροφόρηση και στην πρόσβαση στην ενημέρωση, όπως ανέδειξε και πρόσφατη έρευνα του Global Lung Cancer Coalition για το 2023, στην οποία για πρώτη φορά συμμετείχε και η χώρα μας: τα ευρήματα της έρευνας για την Ελλάδα δείχνουν το ανησυχητικά χαμηλό επίπεδο ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του πνεύμονα, με 37,8% των ερωτηθέντων να απαντούν ότι δεν γνωρίζουν κάποιο σύμπτωμα ενδεικτικό της νόσου, ενώ το στίγμα που βιώνουν οι ασθενείς εξαιτίας του συσχετισμού της νόσου με το κάπνισμα, είναι γεγονός και στην χώρα μας. Η συντριπτική πλειοψηφία των ερωτηθέντων (91,3%) συμφωνεί στην αναγκαιότητα ύπαρξης ενός εθνικού προγράμματος προσυμπτωματικού ελέγχου για την έγκαιρη διάγνωση της νόσου. Επιπλέον, υπάρχουν ακόμη σημαντικές ελλείψεις στην ισότιμη πρόσβαση σε διαγνωστικές εξετάσεις αλλά και σε καινοτόμες θεραπείες, καθώς η μη αποζημίωση αρκετών απαραίτητων βιοδεικτών επιβαρύνει με σημαντικό κόστος τον προϋπολογισμό του ογκολογικού ασθενούς και από την άλλη οδηγεί σε κοινωνικό αποκλεισμό, τους ασθενείς που, αν και μπορούν να επωφεληθούν από την εξατομικευμένη θεραπεία, δεν δύνανται να καλύψουν το κόστος της απαραίτητης εξέτασης βιοδείκτη.

Κλινικές Μελέτες

Μια άλλη σημαντική έλλειψη είναι ο αριθμός των κλινικών μελετών που διεξάγονται στη χώρα μας για τον καρκίνο του πνεύμονα, στις οποίες ακόμη δυστυχώς υστερούμε σημαντικά σε σχέση με άλλες χώρες της Ευρώπης. Τη δεκαετία του ’90 είχαμε μόλις 3 εγκρίσεις νέων φαρμάκων για τον καρκίνο πνεύμονα, όμως τα τελευταία τρία μόνο χρόνια έχουμε 16 νέες εγκεκριμένες θεραπείες και πολλές ακόμη έρχονται. Οι κλινικές μελέτες είναι η μοναδική επιστημονικά αποδεδειγμένη στρατηγική για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων. Κάθε θεραπεία που έχουμε σήμερα έχει εγκριθεί μέσω κλινικών μελετών. Η συμμετοχή σε μια κλινική μελέτη προσδίδει δωρεάν και πρώιμη πρόσβαση σε μια καινοτόμο θεραπεία με επιστημονική αξιοπιστία και ασφάλεια. Στην Ελλάδα, σήμερα, σημαντικές κλινικές μελέτες με νέα πρωτοπόρα φάρμακα για τον καρκίνο του πνεύμονα βρίσκονται σε εξέλιξη σε κέντρα αναφοράς για τη νόσο, και οι ερευνητές προσπαθούν ώστε όλο και μεγαλύτερος αριθμός κλινικών μελετών να έρχεται στη χώρα ώστε οι Έλληνες ασθενείς να έχουν πρόσβαση στην καινοτομία.

Σήμερα, με τις τεράστιες προόδους στην ογκολογική έρευνα, ο καρκίνος του πνεύμονα δεν είναι ανίκητος. Η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση για την πρόληψη, για τη διακοπή του καπνίσματος, τον προσυμπτωματικό έλεγχο με αξονική τομογραφία χαμηλής δόσης ακτινοβολίας αλλά και για τις νέες καινοτόμες θεραπευτικές επιλογές καθώς και τις πρωτοπόρες κλινικές μελέτες είναι πρωταρχικής σημασίας.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Στην ΑΡΕΝΑ της Ζωής και τον Κώστα Χαρδαβέλλα η Δρ. Ελένη Γαλάνη

Ο δημοσιογράφος κ. Κώστας Χαρδαβέλλας δίνει χώρο και χρόνο σε μια επιστήμονα, στη Δρ.Ελένη Γαλάνη, Παθολόγο-Ογκολόγο, για να μιλήσει για την αντιμετώπιση του καρκίνου σήμερα και αύριο.Οι εξελίξεις στην ογκολογία αναλύονται κατά ένα τρόπο που γεννά ελπίδα, ακόμα και για τους “δύσκολους” καρκίνους.
 
Για αυτό και η η Δρ. Γαλάνη, αναφέρεται στο στίγμα που συνοδεύει τη λέξη “καρκίνος” και στην ανάγκη στη χώρα μας να αναπτυχθεί μια κουλτούρα πρόληψης, ενάντια στα στερεότυπα και την προκατάληψη, αλλά και τον φόβο.
 
Στην εξαιρετική αυτή συνέντευξη έχουμε, όμως και την ευκαιρία να γνωρίσουμε την επιστήμονα ως άνθρωπο, την οπτική της Ογκολόγου για τη νόσο και τους ασθενείς.
 
Μια γυναίκα γιατρός, μητέρα, σύζυγος, αναφέρεται στους ρόλους και στη ταυτότητα της σύγχρονης γυναίκας και στην ανάγκη για αυτοφροντίδα που συχνά η καθημερινότητα μάς οδηγεί να το παραμελούμε.
 
Ο κ. Χαρδαβέλλας, μάλιστα, μέσα από την προσωπική του εμπειρία, κατανοεί και εμβαθύνει στη σχέση γιατρού και ασθενή, αναφέρεται και στο τραύμα του που οφείλεται στο φόβο και μιλάει για την ανάγκη να τον καταπολεμήσουμε.
 
Φυσικά η Δρ. Γαλάνη ως ιδρυτικό μέλος και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής.αναφέρεται και στη δεκαετή σχεδόν διαδρομή των Women in Oncology – Γυναικες στην Ογκολογια Τονίζει τη σπουδαιότητα των δωρεάν γονιδιακών ελέγχων και τα πάνω από 400 τεστ που έχουμε πραγματοποιήσει στα δέκα σχεδόν χρόνια λειτουργίας. Και φυσικά και για την ανάγκη υποστήριξης της επαγγελματία στο χώρο της υγείας που είναι ο δεύτερος στόχος του Δικτύου μας.
 
Μια συνέντευξη που αξίζει να την παρακολουθήσετε!
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

17 Νοεμβρίου 2023: Ημέρα δράσης για την εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας

Το 2018, ο Γενικός Διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ.), Δρ. Tedros Adhanom Ghebreyesus, τόνισε ότι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας δυνητικά μπορεί να εξαλειφθεί εφόσον τα κράτη υιοθετήσουν μια στρατηγική προς αυτήν την κατεύθυνση.

Το 2020, τα κράτη μέλη του Π.Ο.Υ. που ανταποκρίθηκαν στην έκκληση, πήραν μια ιστορική απόφαση μέσω της ψηφοφορίας της Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας που ενέκρινε την Παγκόσμια στρατηγική για την εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας ως πρόβλημα δημόσιας υγείας.

Φέτος είναι ο τρίτος χρόνος μετά την ιστορική ημέρα της 17ης Νοεμβρίου 2020, ημέρα που ο Π.Ο.Υ. εγκαινίασε τη Στρατηγική και έθεσε ως στόχο οι χώρες να καταφέρουν να έχουν επίπτωση της νόσου μικρότερη από 4 περιστατικά ανά 100.000 γυναίκες ανά έτος.

Η Παγκόσμια Στρατηγική για την εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας έχει 3 πυλώνες:

Ο στόχος 90-70-90 έως το 2030

Η στρατηγική απαιτεί από τις χώρες που έχουν θέσει ως στόχο την εξάλειψη του καρκίνου της μήτρας τον στόχο 90/70/90 έως το 2030. Αυτό αναλύεται ως εξής:

Η σημερινή ημέρα είναι ευκαιρία για απολογισμό, αλλά και ευαισθητοποίησης. 

Αν η Στρατηγική 90/70/90 εφαρμοστεί από τα κράτη μέλη του Π.Ο.Υ. δυνητικά ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας μπορεί να εξαλειφθεί ως παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας στις επόμενες δεκαετίες σε ανεπτυγμένες χώρες.

Το ευρωπαϊκό σχέδιο EU Beating Cancer Plan

Το 2021 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τη Στρατηγική κατά του καρκίνου EU Beating Cancer Plan που αποδέχεται την αναγκαιότητα της Στρατηγικής 90/70/90 του Π.Ο.Υ. και προωθεί σχέδιο δράσης έως το 2030 ως εξής:

• HPV-εμβολιασμό τουλάχιστον του 90% του πληθυσμού-στόχου της ΕΕ για τα κορίτσια και σημαντική αύξηση του εμβολιασμού των αγοριών,

• Εφαρμογή Εθνικών Προγραμμάτων Προσυμπτωματικού Ελέγχου με νέες κατευθυντήριες οδηγίες για καρκίνο τραχήλου μήτρας (HPV testing από ηλικία 30 ετών και κάθε 5-10 έτη), με στόχο την κάλυψη του 90% του επιλέξιμου πληθυσμού,

• Εξασφάλιση ογκολογικών κέντρων για σωστή θεραπεία του 90% των ασθενών με καρκίνο.

Η Ελλάδα

Στην Ελλάδα έχουμε την ευκαιρία να καλύψουμε τον πληθυσμό στόχο εμβολιαστικά και μάλιστα με κάλυψη από τα ασφαλιστικά ταμεία και για τα κορίτσια και για τα αγόρια, αλλά μέχρι στιγμής παρατηρείται χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη.

Εμείς, ως Γυναίκες στην Ογκολογία, συμμετέχουμε και ενισχύουμε την ανάγκη ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης  για την ανάγκη του HPV- εμβολιασμού.

Οι Γυναίκες στην Ογκολογία, είναι ένας από τους 131 φορείς που υποστηρίζουν την έκκληση προς την πολιτεία για ανάληψη πρωτοβουλίας για την επίτευξη των στόχων της Παγκόσμιας Στρατηγικής του Π.Ο.Υ., αλλά και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με ορίζοντα το 2030 και στόχο την εξάλειψη του καρκίνου της μήτρας και στη χώρα μας, όπως τονίστηκε στην 11η Σύνοδο της Ελληνικής HPV Εταιρείας 

Στεκόμαστε πάντα αλληλέγγυες σε εγχειρήματα που προωθούν τον επιστημονικό διάλογο και τις θεσμικές παρεμβάσεις για την προαγωγή της υγείας. Θεωρούμε κομβικής σημασίας τη σωστή ενημέρωση σε γονείς παιδιά και νέους, αλλά και τη συνεχή στόχευση της ουσιαστικής αρωγής της επιστήμης στο δημόσιο διάλογο για την υγεία.

Για αυτό, εξάλλου, διοργανώνουμε ενημερωτικές δράσεις σε γονείς, όπως η ενημερωτική δράση που πραγματοποιήσαμε τον Μάρτιο 2023 στη Σχολή Χιλλ για το εμβόλιο HPV από κοινού με την Εταιρεία Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας

Υπογράφουμε την παγκόσμια διακήρυξη για την εξάλειψη του καρκίνου τραχήλου της μήτρας εδώ: https://www.cervicalcancerdeclaration.org/

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου του Παγκρέατος: Κατανόηση της Πρόκλησης, Αγκαλιάζοντας την Ελπίδα

Κάθε χρόνο η τρίτη Πέμπτη του Νοεμβρίου αφιερώνεται στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση σε έναν δύσκολο καρκίνο: τον παγκρεατικό καρκίνο.

Η Παγκόσμια Ημέρα Παγκρεατικού Καρκίνου αποτελεί μια αφορμή να μιλήσουμε για τη δυσκολία στην έρευνα, στη διάγνωση και θεραπεία του παγκρεατικού καρκίνου.

Σε αυτήν την Παγκόσμια Ημέρα Καρκίνου του Παγκρέατος, ας ενωθούμε στη δέσμευσή μας να ευαισθητοποιήσουμε, να διευκολύνουμε την κατανόηση της νόσου, και να εμπνεύσουμε ελπίδα μπροστά σε μια πρόκληση στον χώρο της ογκολογίας – τον καρκίνο του παγκρέατος.

Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι ένας δύσκολος αντίπαλος, λόγω των ελαφρών συμπτωμάτων του στα πρώιμα στάδια. Αυτή η νόσος προκαλείται στο πάγκρεας, ένα όργανο ζωτικής σημασίας για την πέψη και τον έλεγχο της σάκχαρης στο αίμα. Παρά το γεγονός ότι είναι σχετικά σπάνιος, δημιουργεί σοβαρά προβλήματα λόγω της τάσης του να εξελίσσεται αθόρυβα μέχρι να φτάσει σε προηγμένο στάδιο, καθιστώντας δύσκολη την έγκαιρη διάγνωση.

Στατιστικά και Πραγματικότητες:

Τα στατιστικά γύρω από τον καρκίνο του παγκρέατος είναι ενδεικτικά της δυσκολίας της νόσου. Εκτιμάται ότι το πάνω από 1000 άνθρωποι σε όλο τον κόσμο διαγιγνώσκονται με καρκίνο παγκρέατος ημερησίως, ενώ τα ποσοστά επιβίωσης  παραμένουν ανάμεσα στα χαμηλότερα από όλους τους βασικούς τύπους καρκίνου. Ο δε ρυθμός εμφάνισής του αυξάνεται σε νεαρούς ενήλικες. Αυτό υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη για προαγωγή της έρευνας, τη βελτίωση των διαγνωστικών μεθόδων και την ενίσχυση των στρατηγικών θεραπειών.

Η Αντίληψη του Ογκολόγου:

Ως ογκολόγοι, βρισκόμαστε στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά του καρκίνου του παγκρέατος. Η αποστολή μας είναι να ενημερώνουμε για τον καρκίνο του παγκρέατος, να καθοδηγούμε τους ασθενείς μέσα από τις επιλογές θεραπείας και να συνεργαζόμαστε με τους ερευνητές για την προώθηση της καινοτομίας. Υπάρχουν προκλήσεις, αλλά υπάρχει και η αποφασιστικότητά μας να προχωρήσουμε στην κατανόηση των πολυπλοκοτήτων του καρκίνου του παγκρέατος.

Κύρια Μηνύματα για την Παγκόσμια Ημέρα Καρκίνου του Παγκρέατος:

  • Η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές: Ενημέρωση για τα συμπτώματα, και για τους παράγοντες κινδύνου είναι κρίσιμα για την έγκαιρη διάγνωση που πάντα είναι ο δρόμος για καλύτερη έκβαση της νόσου. Για αυτό η άμεση επίσκεψη στον/στη παθολόγο μας όταν παρατηρούμε κάποια επίμονη αλλαγή (συμπτώματα), είναι κρίσιμη.

  • Πρόοδος στην Έρευνα: Υποστηρίζουμε και προωθούμε τη συνεχή έρευνα για τους μοριακούς μηχανισμούς, τους γενετικούς παράγοντες και τις νέες θεραπείες για τον καρκίνο του παγκρέατος. Η επένδυση στην έρευνα είναι κρίσιμη για την καλύτερη γνώση της νόσου και άρα την ανακάλυψη καινοτομιών που μπορούν να μετασχηματίσουν τα αποτελέσματα επιτρέψουν τη βέλτιστη αντιμετώπιση της νόσου.
  • Υποστήριξη Ασθενούς και Φροντιστή: Ως ογκολόγοι αναγνωρίζουμε τη τον συναισθηματικό φόρτο του καρκίνου του παγκρέατος στους ασθενείς και τις οικογένειές τους. Αναγνωρίζουμε την ανάγκη μιας ολιστικής φροντίδας, συμπεριλαμβανομένης της ψυχοκοινωνικής υποστήριξης και μέσα που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής του ατόμου που νοσεί.
  • Επιλογές Υγιεινής Ζωής: Ένας υγιεινός τρόπος ζωής αποτελεί ένα εργαλείο πρόληψης, μειώνοντας τον κίνδυνο γενικώς για νόσους. Η διακοπή του καπνίσματος, μια ισορροπημένη διατροφή, η τακτική άσκηση και η διατήρηση ενός υγιούς βάρους, είναι μερικές από τις επιλογές ενός υγιεινού τρόπου ζωής που συνδέεται με την πρόληψη και την ποιότητα ζωής.
  • Συνεργασία: Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι μια παγκόσμια πρόκληση που απαιτεί ενωμένη ανταπόκριση. Απαιτείται συνεργασία μεταξύ ερευνητών, επαγγελματιών υγείας και ομάδων υποστήριξης για τον κοινό ανταλλαγή γνώσεων, πόρων και βέλτιστων πρακτικών. Αυτή τη μάχη τη δίνουμε μαζί επιστήμονες, ασθενείς, φροντιστές.

Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφέρουμε την εργώδη προσπάθεια του Συλλόγου Καρκινοπαθών Φίλων Ιατρών Αθηνών (Κ.Ε.Φ.Ι.) καθώς σταθερά διοργανώνουν μία από τις πιο σπουδαίες συναντήσεις ασθενών, φροντιστών, γιατρών, ερευνητών, μια συνάντηση υψίστης σημασίας για την ενημέρωση ασθενών και επιστημόνων υγείας.

Η φετινή Επιστημονική Ημερίδα ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα και μπορείτε να την παρακολουθήσετε εδώ:

https://www.facebook.com/skkefi/videos/576666054600795

 

Αγκαλιάζοντας την Ελπίδα:

Οι επαναστατικές εξελίξεις στην ανοσοθεραπεία, τις στοχευμένες θεραπείες και την στοχευμένη ιατρική βρίσκονται στον ορίζοντα. Με την προώθηση της ευαισθητοποίησης, την υποστήριξη της έρευνας και την υποστήριξη για μια βελτιωμένη φροντίδα, μπορούμε συλλογικά να εργαστούμε προς ένα μέλλον όπου ο καρκίνος του παγκρέατος δεν θα είναι τόσο δυνατός αντίπαλος.

Ας σταθούμε μαζί, να μοιραστούμε γνώσεις και να εμπνεύσουμε ελπίδα σε αυτήν την Παγκόσμια Ημέρα Καρκίνου του Παγκρέατος.

Νοέμβριος 2023

 

Πηγές:

ΚΕΦΙ

International Agency for Research on Cancer

 

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

H Δρ. Έλενα Λινάρδου στον Αθήνα 9,84 στην εκπομπή “Μένουμε Αθήνα” για την κοινωνική ανισότητα στην καρκίνο του πνεύμονα

Ο μήνας Νοέμβριος είναι αφιερωμένος στην ευαισθητοποίηση για τον καρκίνο του πνεύμονα. Φέτος μια σπουδαία πρωτοβουλία είναι η εκστρατεία της Ελληνική Εταιρεία Καρκίνου Πνεύμονα (ΕΛ.Ε.ΚΑ.Π.) με τίτλο “προσοχή στο κενό”.

Η εκστρατεία αφορά στα κρίσιμα ζητήματα ενημέρωσης για την κοινωνική ανισότητα στον καρκίνο του πνεύμονα.

Όπως αναφέρεται στην εκστρατεία: “στην αντιμετώπιση του καρκίνου του πνεύμονα δεν έχουμε όλοι τις ίδιες ευκαιρίες. Κάποιοι βιώνουν καθημερινή το κενό”

Η Δρ. Έλενα Λινάρδου συνομιλεί με τη δημοσιογράφο Μαρία Παύλου και την εκπομπή “Μένουμε Αθήνα”στον Αθήνα9.84 για αυτή τη σπουδαία πρωτοβουλία.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Η Δρ. Ελένη Γαλάνη συμμετέχει στην πρωτοπόρα ψηφιακή δράση του Eyes of Light – Φορέας Τέχνης στην Υγεία και μιλά για τις παρενέργειες της χημειοθεραπείας

Ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός Eyes of Light – Φορέας Τέχνης στην Υγεία υλοποιεί τη νέα ψηφιακή δράση “Ένα webcomic για τις γυναίκες με καρκίνο” σε συνεργασία με την δημιουργό κόμικς Γεωργία Ζάχαρη.
Στα πλαίσια αυτής της καινοτόμου δράσης, παρουσιάζονται αυτοτελείς ιστορίες κόμικ που εξερευνούν διαφορετικές πτυχές της ζωής των γυναικών με καρκίνο, αλλά και θα πλαισιώνονται από ενημερωτικό περιεχόμενο ιατρικού και ψυχοκοινωνικού ενδιαφέροντος.
Οι  Γυναίκες στην Ογκολογια υποστηρίζουν τη δράση και το μοναδικό έργο του Φορέα, καθώς πιστεύουμε στην όλιστική προσέγγιση και στην ουσιαστική σύμπραξη.
Η επιστήμη συναντά την τέχνη του κόμικ με ένα κοινό στόχο: την αλληλεγγύη και υποστήριξη των ατόμων με εμπειρία καρκίνου.
Η Δρ. Ελένη Γαλάνη, Παθολόγος – Ογκολόγος, Διευθύντρια Β’ Ογκολογικής Κλινικής του Metropolitan Hospital, καθώς και ιδρυτικό μέλος και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής του δικτύου «Γυναίκες στην Ογκολογία» (W4O Hellas), συζητά με την κα Φωτεινή Χριστοδούλου για τις παρενέργειες της χημειοθεραπείας.
Η Δρ. Γαλάνη δίνει πολύτιμες απαντήσεις σχετικά με τις παρενέργειες της χημειοθεραπείας και μας βοηθά να κατανοήσουμε καλύτερα ενδεχόμενες επιπτώσεις στην υγεία μας κατά τη διάρκεια των θεραπειών για τον καρκίνο.
Τη συζήτηση μπορείτε να την παρακολουθήσετε εδώ
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Στούντιο με Θέα ΑΝΤ1: Μια ελπιδοφόρα ενημέρωση για την τεχνολογία MRNA από τη Δρ. Σαριδάκη στη δημοσιογράφο Φαίη Μαυραγάνη

Κυριακή 5/11/2023 η Δρ. Ζένια Σαριδάκη, Παθολόγος – Ογκολόγος, Δ/ντρία στην Α’  Ογκολογική Κλινική Metropolitan Hospital ήταν καλεσμένη της Φαίης Μαυραγάνη στην εκπομπή Στούντιο με Θέα ANT1 για μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συζήτηση για τη θεραπευτική επανάσταση κατά του καρκίνου με την ΜRNA τεχνολογία.

Η τεχνολογία αυτή έγινε ευρέως γνωστή κατά την διάρκεια της πανδημίας, και άνοιξε το δρόμο για την εφαρμογή της και στη θεραπεία του καρκίνου.

Αναφερόμαστε στο επόμενο μεγάλο βήμα στην ογκολογία, μιλώντας πλέον για εμβόλια κατά του καρκίνου!

Με την ΜRNA τεχνολογία μπορούμε να δημιουργήσουμε συγκεκριμένα εμβόλια έναντι συγκεκριμένων πρωτεϊνών που βρίσκονται στην επιφάνεια των καρκινικών κυττάρων.

Άρα μιλάμε για ιατρική ακριβείας και εξατομικευμένη θεραπεία.

Σε κλινικές μελέτες, τα εμβόλια ΜRNA σε συνδυασμό με ανοσοθεραπεία έχουν δοκιμαστεί σε αρκετούς τύπους καρκίνου, ιδίως στο μελάνωμα.

Το πλέον σημαντικό είναι ότι αναφερόμαστε σε μια τεχνολογία που υπάρχει και στη χώρα μας.
Η πρώτη κλινική μελέτη ΜRNA εμβολίου για ασθενείς με μελάνωμα στην Ελλάδα έχει μόλις ξεκινήσει στην Α΄ Ογκολογική Κλινική στο Metropolitan Hospital

Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι για αυτήν την προοπτική που η επιστημονική καινοτομία θα προσφέρει στους ασθενείς!

Το βίντεο στο προσωπικό site της Δρ. Σαριδάκη

Στούντιο με Θέα ΑΝΤ1: θεραπευτική επανάσταση κατά του καρκίνου με την MRNA τεχνολογία

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Ο μήνας Οκτώβριος υπήρξε σημαντικός στην κοινή μάχη ογκολόγων και κοινωνίας ενάντια στον καρκίνο.

Έγκριτη ενημέρωση

Ένας μήνας πλούσιος σε αρθρογραφία, συνεντεύξεις, podcasts ειδικών που μιλούν στα μέσα για να ενημερώσουν έγκριτα και απλά το κοινό για τις νέες εξελίξεις στην ογκολογία.

Η Δρ. Ελένη Γαλάνη ήταν καλεσμένη σε ένα podcast όπου η Ελιάνα Χρυσικοπούλου θέτει ερωτήσεις για τον καρκίνο του μαστού που μας αφορούν όλους, αλλά και ερωτήσεις out of the box που αγγίζουν τις ιδιαιτερότητες της χώρας μας, όπως για παράδειγμα τις ακριτικές περιοχές, που εμείς ως Γυναίκες στην Ογκολογία έχουμε επισκεφτεί για ενημέρωση και δωρεάν εξετάσεις.

Η Δρ. Ζένια Σαριδάκη ήταν καλεσμένη σε μια συνέντευξη στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΙ 100,3 και στην εκπομπή «Ιστορίες με Δράκου», στην οποία η δημοσιογράφος κ. Δράκου δίνει χώρο και χρόνο να απαντηθούν ερωτήματα σημαντικά για την πρόληψη ενάντια του καρκίνου του μαστού, αλλά και για τα δεδομένα στη χώρα μας.

Ένας μήνας με καινοτόμες δράσεις

Καινοτομία, όμως, και στις δράσεις μας. Συναντηθήκαμε στο Αμφιθέατρο του Metropolitan Hospital να τιμήσουμε το προσωπικό για την αφοσίωση του στη μάχη για την προαγωγή της υγείας για ένα σεμινάριο Face Yoga,. Μια πρωτοβουλία των Γυναικών στην Ογκολογία σε συνεργασία με την κα Μαρία Παμπουκίδη, πιστοποιημένη Face Yoga Coach,  η οποία υπηρετεί την ολιστική προσέγγιση με στόχο πάντοτε την υγεία, με τη στενή αλλά και την ευρεία της έννοια.

Ο Οκτώβριος, όμως, αποτέλεσε και μήνα έναρξης μιας καινοτόμου δράσης του Eyes of Light – Φορέας Τέχνης στην Υγεία με εβδομαδιαίες αυτοτελείς ιστορίες σε ένα webcomic για τις γυναίκες με καρκίνο με εικονογράφηση της Γεωργίας Ζάχαρη! Κάθε νέα ιστορία επικεντρώνεται σε μία θεματική ενότητα και συνοδεύεται από δημιουργικές δραστηριότητες ή από ενημέρωση πάνω σε ιατρικά – ψυχοκοινωνικά ζητήματα. Με αιγίδα και επιχορήγηση του Υπουργείου Πολιτισμού.

Η γιορτή της ογκολογίας

Ο Οκτώβριος, όμως, ήταν και ένας μήνας, γιορτή της Ογκολογίας.

Τριπλή βράβευση της ΕΟΠΕ στα Healthcare Business Awards. Στο πρόσωπο της ΕΟΠΕ βραβεύτηκε ο Έλληνας Ογκολόγος που απόλυτο μέλημά του είναι η ενημέρωση, η εκπαίδευση και η παροχή της βέλτιστης φροντίδας για τους ογκολογικούς ασθενείς.

Και φυσικά το ετήσιο ESMO 2023, το μεγαλύτερο ογκολογικό γεγονός στην Ευρώπη, με την Ελλάδα να έχει δυναμική παρουσία.

Η δική μας Έλενα Λινάρδου συμμετείχε σαν Committee member, invited speaker και poster presenter, παρουσιάζοντας τα πρώτα αποτελέσματα της μελέτης ClIMEDIN της HeCOG, με ενθουσιασμό γι’ αυτή την πολύπλευρη ομαδική δουλειά! Αλλά και και συμμετοχή Forum των ESMO Women for Oncology σε ένα πάνελ με παλμό και ενθουσιασμό, γιορτάζοντας τα 10 χρόνια προσπαθειών και δράσεων για την αντιμετώπιση της έμφυλης ανισότητας στην κοινότητάς μας.

Παρούσα και η δική μας Αθηνά Χριστοπούλου με την Ογκολογική Μονάδα του Νοσοκομείου «Άγιος Ανδρέας» παρούσα με τη συμμετοχή σε τρεις αναρτημένες ανακοινώσεις, αλλά και ιδιαίτερη τιμή η συμμετοχή στην επιστημονική επιτροπή μιας σημαντικής κλινικής μελέτης για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας που ανέδειξε ένα νέο standard of care!!!

Χαρά και τιμή για τις Women in Oncology – Γυναικες στην Ογκολογια, καθώς η καθηγήτρια Αμάντα Ψυρρή βραβεύτηκε για την προσφορά της ως μέλος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (ESMO). Αυτό το βραβείο αναγνωρίζει, τιμά και ανταμείβει τα μέλη της ESMO για τη μοναδική τους αφοσίωση στην Εταιρεία.

Ένας σπουδαίος Οκτώβριος, με σημαντικές εξελίξεις και προσφορά! Ένα μεγάλο μπράβο σε όλους!

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Δρ. Ελένη Γαλάνη: Καρκίνος του πνεύμονα: Οι κινήσεις που προλαμβάνουν το 50% των περιπτώσεων νόσου

Καρκίνος του πνεύμονα: Οι κινήσεις που προλαμβάνουν το 50% των περιπτώσεων νόσου

Η ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ

Με ποιες καθοριστικές αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούμε να μειώσουμε τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα; Την απάντηση δίνει στο ygeiamou η δρ Ελένη Γαλάνη, Παθολόγος – Ογκολόγος, Αναπληρώτρια Διευθύντρια Β’ Ογκολογικής Κλινικής Metropolitan Hospital

Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι ο πιο συχνός στους άνδρες και ο δεύτερος πιο συχνός στις γυναίκες, ενώ αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως. Στη χώρα μας υπολογίζεται ότι 6.786 συνάνθρωποί μας έχασαν τη ζωή τους από καρκίνο του πνεύμονα το 2020.

Ωστόσο ο καρκίνος του πνεύμονα, όσο και πολλοί άλλοι τύποι καρκίνου, θα μπορούσε να προληφθεί. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι μισές περίπου περιπτώσεις καρκίνου θα μπορούσαν να προληφθούν με στοιχειώδεις αλλαγές στον τρόπο ζωής.

Στον καρκίνο του πνεύμονα ο πρώτος παράγοντας κινδύνου είναι αποδεδειγμένα το κάπνισμα, συνεπώς η αλλαγή θα ήταν η διακοπή του καπνίσματος. Πάνω από το 80% των περιπτώσεων του καρκίνου του πνεύμονα οφείλονται στο κάπνισμα. Ο δεύτερος παράγοντας κινδύνου είναι η παχυσαρκία, η οποία συνδέεται με πάνω από 10 διαφορετικούς τύπους καρκίνου. Η σωστή διατροφή καθώς και η αυξημένη σωματική δραστηριότητα αποτελούν διαπιστωμένα βασική ασπίδα απέναντι στον καρκίνο. Επίσης οι προληπτικές εξετάσεις ελέγχου όπως η μαστογραφία, η κολονοσκόπηση, το τεστ Παπανικολάου αλλά και το εμβόλιο εναντίων του ιού των κονδυλωμάτων συνεισφέρουν σημαντικά στη μείωση των θανάτων από καρκίνο. Όμως, σήμερα, εκτός από την υιοθέτηση μιας κουλτούρας πρόληψης, έχουμε και άλλα πολύ σημαντικά όπλα στα χέρια μας για τη μάχη εναντίον του καρκίνου, σε όλα τα στάδιά του. Ας δούμε όλα τα όπλα μας αναλυτικά», συνεχίζει.

Πρόληψη του καρκίνου του πνεύμονα μέσω του τρόπου ζωής

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να βγάλουμε από τη ζωή μας είναι το κάπνισμα. Μάλιστα, δεδομένου ότι είναι πολύ νωρίς ακόμα για να μιλήσουμε για την ασφάλεια και για τις πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες των εναλλακτικών μορφών καπνίσματος (άτμισμα ή θέρμανση του καπνού), και καθώς και αυτές εμπλέκουν νικοτίνη ή/και διάφορα χημικά, το καλύτερο απ’ όλα για την υγεία μας θα ήταν να αποφύγουμε κάθε μορφή καπνίσματος. Επίσης στη διατροφή μας θα πρέπει να αποφεύγουμε τις τροφές που έχουν συντηρητικά, καθώς και γενικά τις υπερεπεξεργασμένες τροφές. Θα πρέπει επίσης να περιορίσουμε την κατανάλωση αλκοόλ, καθώς αυτή επιβαρύνει πολύ τον οργανισμό και συσχετίζεται θετικά με την αύξηση της συχνότητας του καρκίνου. Αν σ’ έναν τέτοιο τρόπο ζωής βάλουμε και την άσκηση τότε έχουμε ένα «πακέτο» πρόληψης.

Προσυμπτωματικός έλεγχος για καπνιστές (και πρώην καπνιστές)

Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί ένας αποτελεσματικός προσυμπτωματικός έλεγχος για καπνιστές (και πρώην καπνιστές που έχουν διακόψει το κάπνισμα λιγότερο από 15 χρόνια). Πρόκειται για τη λεγόμενη αξονική τομογραφία χαμηλής δόσης, η οποία έχει τη δυνατότητα να διαγνώσει τον καρκίνο του πνεύμονα σε πρώιμο στάδιο. Η πραγματοποίηση ετησίως μιας αξονικής τομογραφίας χαμηλής δόσης χωρίς σκιαγραφικό για τα άτομα άνω των 50 ετών, φαίνεται να μειώνει σημαντικά τη θνητότητα από καρκίνου του πνεύμονα. Αυτό, γιατί η ανίχνευσή του σε πρώιμο στάδιο αυξάνει την πιθανότητα πλήρους ίασης, σε αντίθεση με τις περιπτώσεις καρκίνου του πνεύμονα που διαγιγνώσκονται σε προχωρημένο στάδιο, οπότε εκεί δεν μιλάμε για ίαση αλλά για παράταση ζωής» εξηγεί.

Νέες θεραπείες

Σήμερα εκτός από τη χημειοθεραπεία, ασθενείς και ογκολόγοι έχουμε στη διάθεσή μας και μια σειρά από καινούργιες, έξυπνες θεραπείες. Έχουμε τη δυνατότητα να «κοιτάζουμε» τι έχει «χαλάσει» στο γονίδιο, να το βρίσκουμε και να το στοχεύουμε με τις λεγόμενες στοχευμένες θεραπείες, οι οποίες σε κάποιες περιπτώσεις είναι και πολύ φιλικές, είναι π.χ. χάπια από του στόματος, και δίνουν στον ασθενή όχι μόνο παράταση της ζωής του αλλά και ποιότητα ζωής, αυτό που λέμε ποιοτική επιβίωση. Ένα άλλο δυνατό όπλο που έχουμε στα χέρια μας σήμερα εκτός από τις στοχευμένες θεραπείες είναι η ανοσοθεραπεία. Η ανοσοθεραπεία ή καλύτερα οι ανοσοθεραπείες φαίνεται να κάνουν τη διαφορά στην πρόγνωση και στην επιβίωση των ασθενών με καρκίνο του πνεύμονα.

Γνωρίστε τον Ειδικό

Πηγή: ygeiamou.gr

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

ΣΚΑΙ 100,3 Ιστορίες με Δράκου και Δρ. Ζένια Σαριδάκη

Τελευταία ημέρα του Οκτωβρίου σήμερα, του μήνα που είναι αφιερωμένος στη μάχη ενάντια στον καρκίνο του μαστού. Μια μάχη που μας αφορά όλους, γυναίκες και άντρες, μια μάχη που δίνεται κάθε μέρα, όλους τους μήνες του χρόνου.

Με αφορμή τον μήνα ευαισθητοποίησης, αλλά και την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου του Μαστού, οι ογκολόγοι σε συνεργασία με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, δίνουν τη δική τους μάχη από κοινού για μια έγκυρη και έγκριτη ενημέρωση του κοινού για τη νόσο.

Ας ακούσουμε μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη της Δρ. Ζένιας Σαριδάκη, Πρόεδρος Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας (ΕΟΠΕ), αλλά και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής των “W4O- Hellas”  στη ραδιοφωνική συχνότητα του ΣΚΑΙ 100,3 και την εκπομπή Ιστορίες με Δράκου με τη δημοσιογράφο κα Κατερίνα Δράκου και τις εύστοχες ερωτήσεις που θέτει και απασχολούν όλους μας

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ